na mych oczach ogromnieje przypadek
2020
Od dziecka zdarzają mi się niesamowite rzeczy. Towarzyszy mi wrażenie, że otacza mnie dziwna sieć koincydencji, synchronizacji i przypadków, które w dalszym ciągu postrzegałabym jako nieszkodliwy, lecz ujmujący realizm magiczny, gdyby nie natknięcie się na surrealistyczne pojęcie przypadku obiektywnego. Od tej pory postanawiam stać się filią badań surrealistycznych.
Przypadek obiektywny to nagła wyrwa w rzeczywistości, która powoduje, że surrealizmu
doświadczamy na własnej skórze. Jak wtedy, gdy kilka elementów rzeczywistości zawiązuje się w intrygujący węzeł znaczeniowy i posłusznie tworzy w naszej głowie jeden konglomerat. Słychać wtedy głośny klik. Pojęcia wskakują na nowe miejsca, wszystko się zgadza, a doświadczenie to pozwala odkryć kolejne warstwy rzeczywistości, jej intrygujące oblicza, które można by z
łatwością przegapić, ale na szczęście wydarza się on – przypadek obiektywny – i zwraca naszą uwagę na jakiś zaskakujący detal. Ten detal nie daje spokoju, krąży w umyśle i wierci wzory niczym kornik.
Przeprowadzam studium zaobserwowanych przypadków obiektywnych w odniesieniu do dziedzictwa awangardowego kierunku surrealizmu. Realizacja jest szeroką refleksją nad mechanizmami
twórczości oraz podejmowanym medium i wynikającymi z niego konsekwencjami, a także szerzej – nad zachowaniami społecznymi oraz powtórzeniami i fragmentacjami obecnymi w kulturze, nad fenomenem rozproszenia autora oraz intensywnego przenoszenia się działań artystycznych do przestrzeni wirtualnej (również w świetle obecnej pandemii). Obserwacje te
czynione są w kontekście spuścizny surrealizmu obecnej we współczesnej sztuce, która żywi się
zjawiskami oraz narzędziami kolektywnymi oraz performatywnymi. Jak daleko współczesnym
działaniom od grupki artystów, którzy chcieli wstąpić w rolę wybornego trupa pijącego młode wino?
Realizacja składa się z 9 opowiadań (czyli nowych form literackich jakimi są przypadki obiektywne) prezentowanymi w formie słuchowiska w towarzystwie instalacji, obiektów i dokumentacji działań. Większość realizacji powstaje we współpracy z zaproszonymi twórcami lub jednostkami wykazującymi twórczy potencjał w oparciu o ideę dialogu, kolektywności i wielogłosu. Działania odbywają się wokół przeróżnych czynności i przejawiają się pod postacią aktów, performensów, działań o charakterze happeningowym oraz interwencji, a także obiektów będących wynikiem kolektywnych wysiłków i decyzji. Staram się przy tym by dochodziło do zgodności podświadomych fluidów kreatora, który wchodzi z daną sytuacją w wyjątkową
interakcję, czerpiąc przy tym z koncepcji rumuńskiego surrealisty Gherasim'a Luca, który opracował o.o.o., czyli obiekty obiektywnie ofiarowane. Ofiaruję Ci przypadek obiektywny. Liczę, że od teraz będzie wzbogacać Twoje życie.
zdjęcia: Jan Frączek
