top of page

portret Gorgonowej

2019

 

Projekt powstał po wizycie we Lwowie i przeplata losy mojej rodziny z najgłośniejszą rozprawą sądową XX-lecia międzywojennego. Rita Gorgonowa, cudzoziemka, bona, konkubina została oskarżona o zamordowanie 17-letniej Lusi Zarembianki w nocy z 30 na 31 grudnia 1931 roku w willi w podlwowskich Brzuchowicach. Lwów z tego powodu popada w tym czasie w stan psychotyczny, rozprawa oceniona jednak zostaje jako poszlakowa, a śledztwo jako pobieżne. Następują kolejne rozprawy, Gorgonowa rodzi nawet w więzieniu córkę.

 

Na projekt składa się publikacja z opowiadaniem, które docieka splotów losów Gorgonowej i słynnego procesu z rodzinną historią dwa pokolenia wstecz. Opowieść buduję ze strzępów informacji, które potrafią zniknąć szybko tak jak ślady stóp mordercy w obfitych opadach śniegu. Narracja nabiera kształtów w próżni. Dociekam prawdziwości słów babci, która miała skłonność do koloryzowania rzeczywistości, nie bała się bawić słowem i obiecywać gruszek na wierzbie. Szukam analogii między różowymi perłami odziedziczonymi po niej, a kolorem ścian w pokoju ofiary. Wybieram się do Brzuchowic, gdzie lata wcześniej mój małoletni dziadek-wujek bawi się w ruinach willi będącej świadkiem morderstwa. Nieopodal spostrzegam również w listowiu drzewa twarz Gorgonowej. Jej umęczony duch unosi się nad tym miejscem do tej pory.

 

Pewne konteksty nie pozostają bez znaczenia. W roku powstania projektu sama kończę 30 lat, czyli tyle ile miała w momencie oskarżenia o morderstwo Gorgonowa, a projekt swoją premierę ma zimą w Pałacu Schoena w Sosnowcu, która przywodzi również na myśl brzuchowicką willę, która już na zawsze skryła w sobie tajemnicę pewnego morderstwa.

kurator: Ilona Gajda

projekt książki: Katarzyna Ewa Legendź

zdjęcia: Katarzyna Ewa Legendź

redakcja tekstu: Beata Nycz

alt Izabela Łęska Izabela Leska
alt Izabela Łęska Izabela Leska
alt Izabela Łęska Izabela Leska
alt Izabela Łęska Izabela Leska
alt Izabela Łęska Izabela Leska
alt Izabela Łęska Izabela Leska
alt Izabela Łęska Izabela Leska
alt Izabela Łęska Izabela Leska
alt Izabela Łęska Izabela Leska
alt Izabela Łęska Izabela Leska
alt Izabela Łęska Izabela Leska
alt Izabela Łęska Izabela Leska
bottom of page